Κληρονομιά δηλητήριο για τουλάχιστον τρεις δεκαετίες στο έδαφος και στο νερό

Ακόμα κι αν οι αγρότες σταματήσουν σήμερα να χρησιμοποιούν λιπάσματα, υψηλά επίπεδα αζώτου θα διατηρηθούν στο έδαφος και στο νερό για τουλάχιστον τρεις δεκαετίες, προειδοποιεί νέα μελέτη.

Η έλλειψη αζώτου, φωσφόρου και καλίου είναι ο σημαντικότερος περιοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη των φυτών.

Ο εμπλουτισμός του εδάφους με λιπάσματα που περιέχουν αυτά τα τρία στοιχεία αυξάνει μεν τη σοδειά, δημιουργεί όμως τον κίνδυνο διαρροής σε ποτάμια και λίμνες όταν οι βροχές ξεπλένουν το χώμα.


Το πρόβλημα αυτό είναι εντονότερο στην περίπτωση του αζώτου, το οποίο προκαλεί τη λεγόμενη αζωτορύπανση. Υψηλά επίπεδα αζώτου στο πόσιμο νερό μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας όπως μεθαιμοσφαιριναιμία, μια πάθηση ιδιαίτερα επικίνδυνη για τα βρέφη.

Επιπλέον, το άζωτο που καταλήγει στο νερό λειτουργεί ως λίπασμα που ενθαρρύνει την ανάπτυξη φυτοπλαγκτού. Όταν το φυτοπλαγκτό πεθαίνει, αποσυντίθεται από μικρόβια που εξαντλούν το διαθέσιμο οξυγόνο και μπορούν να τελικά να μετατρέψουν το νερό σε νεκρό βούρκο. Το φαινόμενο ονομάζεται ευτροφισμός.

«Ένα μεγάλο μέρος του αζώτου που έχει χρησιμοποιηθεί ως λίπασμα παραμένει άφαντο τις τελευταίες δεκαετίες» λέει η Ναντίτα Μπάσου, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο Πανεπιστήμιο του Γουότερλου στον Καναδά.

Εφιαλτικά ευρήματα 

Η ομάδα της Μπάσου ανέλυσε χιλιάδες δείγματα εδάφους που συλλέχθηκαν τα τελευταία χρόνια στη λεκάνη του ποταμού Μισισίπι στις ΗΠΑ. Στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις που εξετάστηκαν, οι αναλύσεις αποκάλυψαν υψηλά επίπεδα αζώτου σε βάθος 25 έως 100 εκατοστών μέσα στο χώμα, κάτω από το στρώμα όπου φτάνει το αλέτρι.

Η μοντελοποίηση των μετρήσεων οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το συσσωρευμένο άζωτο μπορεί να συνεχίσει να διαρρέει στα νερά ακόμα και τρεις δεκαετίες μετά την τελευταία εφαρμογή λιπάσματος, αναφέρουν οι ερευνητές στην έγκριτη επιθεώρηση «Environmental Research Letters».

Οι επιπτώσεις είναι ήδη εμφανείς: στην Αϊόβα, η κυριότερη υπηρεσία ύδρευσης έχει υποβάλλει αγωγή κατά τριών πολιτειών που βρίσκονται πιο ψηλά στη ροή του Μισισιπί και κατηγορούνται για αποτυχία αντιμετώπισης της αζωτορύπανσης.

Στο νερό της υπηρεσίας τα επίπεδα νιτρικών ιόντων είναι διπλάσια από το στάνταρτ που έχει καθορίσει για το πόσιμο νερό η ομοσπονδιακή κυβέρνηση.

Και σε ορισμένες άλλες περιοχές, τα επίπεδα αζώτου είναι δεκαπλάσια σε σχέση με το στάνταρτ.

Βήμα